دانش پژوهان عزیز همان طور که می دانید به مسیر بستهای که جریان الکتریکی در آن جریان دارد، مدار الکتریکی گفته میشود. برای ساخت یک مدار ابتدا باید نقشهی آن را رسم کرد. هنگام رسم نقشه مدار، به جای وسیله حقیقی (مثلا کلید، پریز، سیم و ...) از علامتهای خاصی استفاده میشود که به آن ها علائم الکتریکی می گویند.
این علامتها در اغلب کشورها یکسان بوده و همه کسانی که با طراحی مدار و سیمکشی ساختمان آشنایی دارند، آنها را میشناسند.
برای طراحی مدارهای الکتریکی از سه نوع نقشه استفاده میشود:
الف) شمای فنی
ب) شمای حقیقی
ج) شمای مسیر جریان
مدار الکتریکی کلید یک پل، نوع ساده ای از مدار الکتریکی است که در اینجا با آن آشنا می شویم.
برای دانلود نقشه مدار کلید یک پل اینجا کلیک کنید
کلید یک پل
این کلید در دو نوع روکار و توکار استفاده می شود. اما در هر دو نوع، طرز کار کلید یکسان است. این کلید وسیلهی ساده ایی برای اتصال سیم فاز به مصرف کننده یا قطع آن است.
کاربرد مدار الکتریکی کلید یک پل:
از این مدار برای قطع و وصل وسایل الکتریکی و روشن و خاموش کردن لامپ ها در اتاق های کوچک، انباری، حمام، آشپزخانه و توالت استفاده می شود.
در این مدار ابتدا سیم فاز به کنتاکت ته فیوز وصل و سپس از کنتاکت سر فیوز به جعبه تقسیم می رود. سیم فاز از جعبه تقسیم به یکی از ترمینال های کلید یک پل وصل می شود.
از ترمینال دوم کلید یک پل، سیم برگشت به ترمینال ته سرپیچ وصل می شود، آن گاه سیم نول از طریق جعبه تقسیم به ترمینال بدنه ی سرپیچ متصل می شود.
شکل های زیر شمای فنی، شمای حقیقی و شمای مسیر جریان این مدار را نشان می دهد:
قانونهای طراحی مدارهای الکتریکی :
سیم برگشت فاز از کلید به لامپ وصل میشود.
سیمهای برگشت فاز نباید به یکدیگر متصل شوند.
سیم برگشت فاز هر کلید فقط به لامپ یا لامپهایی میرود که میخواهد آنها را کنترل کند.
ترتیب قرار گرفتن سیمها در جعبه تقسیم و در شمای حقیقی از پایین به بالا عبارت است از: سیم فاز، سیم اتصال به زمین، سیم نول. سیمهای برگشت فاز هم برای سهولت کار آزاد هستند.
در هنگام ترسیم مدارها باید آن ها را به شکل کلید باز و مدار خاموش طراحی نمود.
در مقالهی قبل با تعدادی از علائم الکتریکی آشنا شدیم. در اینجا دو مورد دیگر را که در این نقشه ها استفاده شد، معرفی می کنیم :
نام وسیله |
شمای فنی
|
شمای حقیقی
|
کلید یک پل |
![]() |
![]() ![]() |
لامپ رشتهای با بدنهی زمین (حفاظت شده) |
![]() |
![]() |